Over moederdag en brieven naar mama

Geschreven op 7 april, afgewerkt op 8 mei 2021.

De eerste moederdag zonder jou komt veel te snel.

Ik las dit artikel, over een vrouw die schijnbaar elke moederdag een brief schrijft aan haar overleden moeder en die in een flesje in de zee gooit. Het is dat soort dingen die de tranen doen stromen.

Vorig jaar vierden we moederdag al in mineur. Kort tevoren kwam het vreselijke vonnis van de derde chemoreeks. Op moederdag zelf zouden de tot dan toe strikte coronamaatregelen worden versoepeld zodat we zouden kunnen samenkomen, maar ze voorspelden die dag slecht weer, en de dag voordien supermooi weer waardoor ongetwijfeld half België toen al heeft gevierd maar wij waren braaf. Te braaf, denk ik. Ik zie nog voor me hoe we op die regenachtige, grijze, frisse dag op het terras stonden, een hele tafel en vele meters tussen ons in. Mijn cadeau voor jou waren foto’s van op ons trouwfeest anderhalf jaar eerder (beter laat dan nooit he?).
Jij wou zo graag een barbecue, maar dat vonden wij allemaal te gevaarlijk. We waren bang gemaakt door de media voor het gevaar van het virus, zeker bij risicopatiënten wiens immuniteit zo goed als weggevaagd was door twee chemoreeksen. Hadden we toen geweten dat je er een jaar later niet meer zou zijn, zouden we het risico dan wél hebben genomen? Met de pas maanden later ingeburgerde mondmaskers, buitenlucht, handgellekes en afstand? Ik weet het niet, want ook op het einde ben ik altijd heel voorzichtig geweest – iemand die alleen op een covidafdeling moet sterven is nog iets anders dan sereen thuis weet ge.

Het zijn die momenten van “hadden we maar” – de voorbije maanden en jaren waren er veel momenten die ons ontstolen werden, die we niet meer hebben kunnen meemaken. Dat maakt het allemaal des te pijnlijker.

Tranen, zoveel tranen.

Een brief in een fles in de zee gooien en dan het idee hebben dat dat een directe lijn is met waar ze ook mag zijn: ik vind dat heel mooi.

Ik heb intussen mijn eigen ritueel gevonden. Mijn momentje met mama. Iemand vertelde me dat ze soms naar het graf van haar papa gaat en daar brieven naar hem schrijft. Dat is blijven hangen.
In de maanden voor haar dood zijn we nooit beter op de hoogte geweest van elkaars bezigheden, omdat we elkaar meermaals per week zagen. En nu vertel ik haar alles. Over wat ik meemaak, over hoe moeilijk het is zonder haar, en hoe het met papa en de anderen gaat. Een update van onze levens.
Alsof ik brieven schrijf van op kamp of bij Intersoc vroeger. Alleen is zij nu degene die op kamp is, en ik degene die thuis achterblijf en haar aanwezigheid mis. Een kamp waarvan ze nooit meer terugkomt.

Ik zorgde voor bloemetjes in een zware bloembak, zodat ze niet kunnen wegvliegen. Het uitkiezen van die bloemen in het tuincentrum was al een moeilijk moment, en ze daarna nog drie weken op mijn terras laten staan vooraleer ik mijn moed bijeen had geschraapt want het was bleiten nog voor het kerkhof zelfs maar in zicht was – het was de eerste keer dat ik in mijn eentje ging en de tijd kon nemen om daar te zitten en het verdriet over me heen te laten rollen. Heftige shit. Elk bezoek aan het kerkhof hakt er diep in, want hoe graag zou ik haar niet alles écht vertellen. Ik hoop dat ze over mijn schouder meeleest, dat mijn woorden haar bereiken.

Twee jaar geleden met moederdag (vorig jaar lukte het me niet om een tekstje te schrijven), twee maanden na de initiële diagnose, postte ik op Instagram een foto van mama toen ze even oud was als ik op dat moment, met mijn zus en ik op een bergpad in Oostenrijk, en schreef erbij – in een poging mijn emoties een uitweg te geven zonder dat ik kon zeggen wat er echt speelde:

“We gaan niet melig doen maar allez ja toch wel. Deze is voor de sterke vrouw die mijn mama is. Die meerdere bergen beklom, gewoon omdat wij van de bergen zijn en mijn vader niet anders kan. Die mij leerde strijken en badkamers kuisen en patatten schillen like a pro, en nog veel meer over dat het leven niet altijd rozengeur en maneschijn is. ’t Is niet altijd gesmeerd gelopen tussen ons (tienerdriftbuien, iemand?), maar we lijken dan ook veel op elkaar; 32 jaar is ze al mijn mama en ze mag dat minstens!! nog eens zo lang blijven!”

Ik denk dat er niet genoeg uitroeptekens stonden, want mijn wens is helaas niet uigekomen. De rest van de tekst is nog steeds keihard waar.
Nu pas zie ik – ik was het vergeten – dat mama met een hartje op deze post reageerde. Ze reageerde zelden op social media, vond het allemaal maar niks. Zeker een foto van haar posten – een traditie die ik vanaf nu plan weer op te pikken, sorry mama 🙂

Mama, straks komen Fie en ik een bloemstukje bij jou leggen. Ik wil niet denken aan dat we deze dag veel liever met jou hadden gedeeld, maar aan de vele moederdagen die we wél samen hebben doorgebracht. Zo.

(Het verbaast me dat mijn toetsenbord nog werkt, ge wilt niet weten hoe dikwijls ik het typen heb moeten onderbreken omdat ik niks meer zag door alle tranen.

Ze zeggen dat het slijt.)